اطلاع رسانی و ارتباطات /حمیدرضا نـجفی
تنها یک صدا و آن، موسیقی است! صدایی که تمام انگلستان را تسخیر کرد! صدایی که کم کم به تمام خانههای انگلستان نفوذ کرد! و از پیچیدگیهای رفتاری توده ی ۵ تا ۱۸ ساله که حرف آخر را میزنند، بهره برد! از رادیو کارولاین حرف میزنیم;، رادیویی غیرقانونی (فاقد مجوز) که ۳۸ میلیون شنونده داشت! با فرستنده ای که در اصطلاح «دزد دریایی» نامیده میشد و پهنه آسمان را از بی بی سی ربوده بود. با این وجود، این رادیو طرفداران خاصی داشت که تردیدی در نشان دادن خودشان نداشتند. ماجراجویان امواج، در ساختمانی در محله ممفر اقامت داشتند و در راس آنها، مدیر ۲۴ ساله رادیو رونان اورایلی ایرلندی و مشاورانش که در حال گرفتن آگهیهای بازرگانی هستند. بقیه کارها روی یک کشتی صورت میگیرد. یک کشتی قدیمی روی دریای کاراییب که تغییر کاربری یافته تا در خارج از آبهای بریتانیا آنتن فرستندهاش را به حرکت درآورد. بر روی عرشه، برنامههای رادیویی یا به عبارت دیگر دیسکهای موسیقی چیزی کم و کسر ندارند. در تمام ۲۴ ساعت شبانه روز میتوانند به استودیوی شناور خوراک دهند تا بتواند پاسخگوی معتادان به این رادیو باشد. مجری اعلام کننده ستارههای موسیقی دد براون به شدت مورد علاقه میلیونها انگلیسی زیر ۲۰ سال بود. دزدان دریایی امواج، برای خودشان قواعد و قانونهایی داشتند: فقط ۶ دقیقه آگهی بازرگانی در ساعت و نه بیشتر. برای مابقی دقایق، ترانهها و تصنیفهای خوانندهها پخش میشد. و بدین ترتیب بود که به یمن یک آنتن در وسط دریا، رادیو کارولاین میلیونها لیر استرلینگ در بریتانیا به دست آورد.
اطلاع رسانی و ارتباطات /حمیدرضا نـجفی
امسال هم مثل هر سال دیگر در سالن تئاتر شهر نمایش «عجایب شهر» برگزار میشود. در این نمایش هرکس حق دارد که نقش همسایهاش را بازی کند و با طنز و شوخی در مورد همسایه، باعث سرگرمی خود و دیگران شود. اما زیادهرویهای یکی از شهروندان باعث شد که بحث «آزادی بیان» مطرح شود. در مورد این اصطلاح و مثالهای آن در این فیلم آموزشی نکات جالبی گفته شده است.
فیلم (۱): خبر چیست؟ / فیلم (۲): منبع خبر چیست؟ / فیلم (۳): سلسله مراتب خبری چیست؟ / فیلم (۴): روزنامهنگارها چگونه تحقیق میکنند؟ / فیلم (۵): کسب خبر آری، اما چگونه؟ / فیلم (۶): هزینه تامین خبر / فیلم (۷): یک شبکه اجتماعی یک روزنامه نیست / مقاله (۸): انواع مهارتهای روزنامهنگاری در تلویزیون بینالمللی TV5MONDE فرانسه / فیلم (۹): تبلیغات در رسانهها / فیلم (۱۰): پاپاراتزی، چشمچرانی یا روزنامهنگاری؟ /فیلم (۱۱): قاعده دربرگیری
اطلاع رسانی و ارتباطات /حمیدرضا نـجفی
موقعیت و وضعیت کارگزاران و متخصصان ارتباطات در تعامل با دنیای پیرامون و خدماتگیری و خدماترسانی آنها از جنبههای شهروندی و حرفهای در چند سطح تعریف میشود. طبیعتا برای فعالیت و حرکت در این سطوح و لایهها به اقتضائات، امکانات و قابلیتهایی نیاز است تا با بهره از آنها بتوان به شایستهترین و بهترین شکل ممکن در سودبری و سودرسانی نقش آفرید. اگر دنیای امروز با همهی بزرگی خود در دو واژه «جهان ارتباطات» خلاصه شده، پربیراه نخواهد بود مدعی شویم که توانمندیها و خدمات کارشناسان ارتباطات نیز باید به پهنای دنیا گسترش یابد و هرکدام بخشی از این مهم را بر عهده گیرند ... ادامه
آشنایی با درونمایههای رفتاری شخصیتها
سوای این که شخصیتهای یک داستان در عالم واقع وجود دارند یا خیر یا تنها بعضی از ویژگیهایشان با واقعیت سازگار است یا این که قهرمان خودِ واقعی یا خودِ خیالی نویسنده باشد، آنچه رمان و ادبیات را از دیگر هنرها (عکاسی، سینِما، نقاشی، …) متمایز و بسیار برجسته میسازد، قابلیت شخصیتپردازی درونی و بیرونی با هم است... ادامه
توجه به درهمتنیدگی واقعیت و خیال
همانطور که پیشتر اشاره شد، شخصیتپردازی در رمان بهترین جلوهی تداخل واقعیت و تخیل است. وجود واقعیات عینی برای شکلدهی و تعریف شخصیتها و حوادث داستان، جزو ترجیحات اولیه خواننده نیست. او بیشتر به دنبال سرگرمی و تفریح است. با این حال برای همراهی با شخصیتها، رمانهایی را ترجیح میدهد که بهتر بتواند آنها را باور کند. همین درهمآمیختگی واقعیت و خیال و برآیند این دو به سمت باور، او را با نسبتها و نسبیتها آشناتر میسازد... ادامه
شناخت بهتر انسان و دنیا
همانطور که اشاره شد، رمانهای موفق برای خواننده باورپذیرترند؛ زیرا شخصیتهای داستان و پیچیدگیهای روحی و رفتاری آنها هرچه باشد، در تناسب و پیوند عمیقی با فضای داستان، جغرافیا، تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم و دیگر شرایطی است که شخصیتها در آن به سر میبرند... ادامه
همذات پنداری
غرق شدن در تفکرات شخصیتهای داستان، سهیم شدن در احساسات و آزمودن تجربههای آنها، خواننده را غیر از «شاهد و ناظر» به «شخص درگیر» نیز مبدل میکند و موجب میشود او با شخصیتها مربوط و مرتبط شود و با آنها احساس همبستگی و پیوستگی پیدا کند... ادامه
مشاهده از زوایای دیگر
در رمان خواننده با زوایای دید متفاوت نسبت به وقایع و اتفاقات آشنا میشود؛ زوایایی که در دانستهها و تجربیات متفاوت هریک از شخصیتها ریشه دارد. این تفاوت در دیدگاهها در بعضی موارد به پیچیدگی داستان میافزاید و در بعضی جاها از سختی و دشواری آن میکاهد. آشنایی با زوایای دید دیگر و پیبردن به این مطلب که به تعداد اشخاص دیدگاههای متفاوت وجود دارد، ... ادامه
افزایش دامنه واژگانی
از واضحترین و قطعیترین ویژگیهای یک رمانخوان، دامنه وسیع واژگانی اوست. رمانهای مختلف، با نویسندهها و سبکهای متفاوت، با موضوعاتی در بازههای زمانی و جغرافیایی گوناگون و در بسترها و فرهنگهای متنوع، هرکدام به تناسب از کلمات و اصطلاحات ویژهای بهره میبرند... ادامه
ایجاد سرگرمی
در رمان حتی پیچیدهترین مفاهیم فلسفی یا تناقضهای ذهنی نیز با بهره از شیوههای رماننویسی به صورتی سرگرمکننده و همراه با جریانات و حوادث جذاب داستان به خواننده منتقل میشوند. در رمان میتوان مسایل غامض و دشوار را به صورتی سطحی و به شکل روزمرگیها به تصویر درآورد یا به عکس، مسایلی پیش و پا افتاده را به دغدغهی بزرگ خواننده مبدل کرد.... ادامه
اطلاع رسانی و ارتباطات /حمیدرضا نـجفی
اولویتهای رسانهها برای درج اخبار کدامند؟ این اولویتها چه ارتباطی با مخاطبان دارند؟ قواعد درج خبر کدامند؟ در این فیلم کوتاه سعی شده بیننده با ویژگی یا «قاعده دربرگیری» اخبار آشنا شود.
فیلم (۱): خبر چیست؟ / فیلم (۲): منبع خبر چیست؟ / فیلم (۳): سلسله مراتب خبری چیست؟ / فیلم (۴): روزنامهنگارها چگونه تحقیق میکنند؟ / فیلم (۵): کسب خبر آری، اما چگونه؟ / فیلم (۶): هزینه تامین خبر / فیلم (۷): یک شبکه اجتماعی یک روزنامه نیست / مقاله (۸): انواع مهارتهای روزنامهنگاری در تلویزیون بینالمللی TV5MONDE فرانسه / فیلم (۹): تبلیغات در رسانهها / فیلم (۱۰): پاپاراتزی، چشمچرانی یا روزنامهنگاری؟
اطلاع رسانی و ارتباطات /حمیدرضا نـجفی
حرفهایگرایی در روابط عمومی را شاید بتوان بزرگترین دغدغه امروز استادان این حوزه دانست. چالشهای موجود در امور ارتباطی (خبررسانی، تعامل و تبلیغات) و عدم ارتباط درخور و مورد انتظار با مخاطب از یک سو و کارکنان و مدیریت از سوی دیگر، عموما از ضعف در قابلیتهای علمی و تجربی کارگزاران این رشته یا عدم تطابق مهارتهای کارکردی آنها با محیطهای حرفهای ناشی میشود. لذا مناسب به نظر میرسد در پژوهشهای آسیبشناسانه این حوزه، سوای اصول علمی و تجربی، بازار کار یا همان محیط حرفهای نیز مورد کنکاش قرار گیرد. در این صورت خیلی زود به این واقعیت پی خواهیم برد که اصولاً فضای کاری ناشی از توقعات طرفین ارتباط (مدیریت، کارکنان و مخاطبین) و امکانات نرمافزاری و سختافزاری نیز چندان مطابقتی با شاخصهای یک «محیط حرفهای» ندارند! با وجود این، نمیتوان سکوت اختیار کرد و به این بهانه چارهاندیشی را در انتظار ایجاد شرایطی آرمانی به فراموشی سپرد، بلکه مناسبتر به نظر میرسد اصول و ضوابط حرفهای را با توجه به شرایط موجود و اقتضائات روز شناسایی و توصیف کرد و در پی یافتن نسخههایی قابل تطبیق با شرایط موجود برآمد. به گمان بنده حرفهایگرایی در روابط عمومی، امروزه با توجه به سه شاخص به بازتعریف نیاز دارد: نگرش، منش و روش.
شاخص «نگرش» یا منظر، نماد نوع نگریستن یک کارشناس روابط عمومی به تمام عوامل دخیل در ارتباطات است. بیطرفی و پرهیز از هر نوع نگاه جانبدارانه به سمت مدیریت یا مخاطب، واقعنگری و پرهیز از آرمانگرایی در تعیین اهداف، یکساننگری و پرهیز از خودپسندی و خودبرتربینی نسبت به دیگر طرفهای ارتباطی و تعریف و تعیین دقیق چارچوبهای کاری و پرهیز از کلنگری از نتایج نگرش حرفهای در حوزه روابط عمومی هستند.
«منش» نماد رفتار کارشناس و شاخص تعاملات او و متأثر از ویژگیهای روحی و اخلاقی از یکسو و خصوصیات محیط و مخاطبان از سوی دیگر است. شاید بارها این جمله را شنیده باشیم که: «کارشناسان روابط عمومی خود در ارتباط با دیگران مشکل دارند!» درک این مساله آسان است. همانطور که یک پزشک انتظار دارد در محیطی پاکیزه و به دور از آلودگی امور شغلی خود را انـجام دهد، متصدیان این حرفه نیز تمایل دارند استاندارهای حرفهای خود را در فضایی آکنده از روابط پاک و سالم حفظ نمایند. ولی واقعیت چیز دیگری است: محیط ارتباطات در جامعه ما بیش از آن که به یک مطب یا اتاق جراحی استرلیزه شباهت داشته باشد، به صحنه جنگ با همهی خشونتها و ناپاکیزگیهای آن شبیه است. در چنین شرایطی این ویژگیهای رفتاری یا به قولی منش کارشناسان ارتباطی و قدرت تطابق حرفهای آنها است ـ به نحوی که نه موجب انزوا شود و نه باعث رویکردهای غیراخلاقی ـ که میتواند راهگشا باشد!
«روش» نحوهی انـجام کار است که با ابزار کار، فنآوری و مهارت در بهرهگیری آنها ارتباط دارد و اخیراً به شدت تحت تأثیر ویژگیها و امتیازهای محیط مجازی و تکنولوژیهای نوین ارتباطی قرار گرفته است. این روزها برای ارتقای سطح دانش حرفهای روابطعمومیها بیشترین تمرکز بر این بخش است و حتی شاهدیم که بعضی تکنیکها و روشهای وارداتی که اصولاً تناسب چندانی با بازار کار در ایران ندارند به این حرفه تزریق میگردند و فضایی را به وجود آوردهاند که در آن «مدگرایی ارتباطی دلیل بر حرفهایگرایی ارتباطی شده است»؛ در حالی که مهارت در این بخش بیبهره از دو مقوله قبل راه به جایی نخواهد برد.